Koolhydraten
Koolhydraten zijn organische stoffen die opgebouwd zijn uit koolstof, waterstof en zuurstof en worden ook wel Sachariden of Suikers genoemd. Deze koolhydraten vallen bij de spijsvertering uiteen in onder meer fructose en glucose. Voor de energie zijn koolhydraten erg belangrijk voor ons lichaam en we hebben hier 40% tot 70% daags van nodig volgens de gezondheidsraad. Een koolhydraat levert 4 kcal per gram.
Wist je dat de vertering van koolhydraten al in de mond begint? Dit gebeurd door enzym Amylase uit speeksel, dit splitst het zetmeel, maar dit proces is van korte duur.
In het schema hieronder is te zien welke koolhydraten/suikers goed zijn en welke slecht zijn.
Koolhydraten/Sachariden Suikers | Organische stoffen | Voorbeeld Ose |
Mono (1 suikermolecuul) Enkelvoudig | Enkelvoudig, snel = slecht | Glucose Fructose vruchten Galactose(melksuiker) |
Di (2 suikermoleculen) Tweevoudige | Enkelvoudig, snel =slecht | Sucrose, snoep/gebak/chips Sacharose (tafelsuiker) Maltose (Maltsuiker) Lactose, melkproducten |
Oligo (3 tot 9 suikermoleculen) | Enkelvoudig, snel = slecht Verteerbare, Zetmeel, suiker | Maltodextrine (verdikkingsmiddel) |
Poly (9 of meer suikermoleculen) Glycanen Meervoudig | Meervoudig, Langzaam Onverteerbare vezels Complexe koolhydraten= Goed Beter verzadigingsgevoel | Amylase Amylopectine – Zetmeel Glycogeen – Dierlijk zetmeel Cellulose |
Geraffineerd | Industrieel bewerkt |
Zoals je misschien opmerkt is de Poly sacharide met 9 of meer suikermoleculen beter voor onze gezondheid. Omdat er een langzame vertering plaatsvind in het lichaam, het geeft een beter verzadigingsgevoel in zodat je niet snel honger kunt krijgen.De goede zijn dus de complexe koolhydraten. Deze kunnen bepaalde ziektes zoals hart- en vaatziektes verlagen, betere regulering voor de bloeddruk.
Goede complexe koolhydraten zijn
- Volkoren producten
- Peulvruchten
- Granen
- Fruit
- Groente
- Vlees, Vis, Gevogelte
In het schema vinden we ook nog een aantal slechte koolhydraten, ook wel enkelvoudige koolhydraten genoemd. Deze suikers worden snel in ons lichaam opgenomen. Ze kunnen voor veel problemen zorgen.
Slecht, Complexe Koolhydraten
- Koek
- Snoep
- Gebak
- Chips
- Honing
- Witte rijst, wit brood
- Frisdrank
- Producten met teveel zout en vet
Geraffineerde, Lege Koolhydraten
Deze groep is industrieel bewerkt en zijn met smaak-, geur- en kleurstoffen bewerkt. Alle gunstige stoffen zijn hier uit gehaald en daarom zijn het “lege koolhydraten”.
Glucose
Glucose is een koolhydraat en is een monosacharide. Het wordt in de maag en darmen omgezet naar glucose en opgenomen in je bloed, vervolgens gaat het door naar de organen en spieren. Glucose komt dus niet direct binnen via voeding maar het kan wel ontstaan als het lichaam zetmeel verteert. Dextrose of druivensuiker heet wel Glucose.
Glucose zorgt ervoor dat de bloedsuikerspiegel in balans blijft. Na het eten stijgt bloedsuikergehalte. Ons lichaam slaat energie op en dit proces heet glycogenese. Als ons lichaam meer glucose opneemt dan het gebruikt kan worden wordt overtollig glucose omgezet als vet. Nu zullen we in gewicht aankomen.
Glycemische index
We kennen de lage GI en de hoge GI (glycemische index).Het is belangrijk om zoveel mogelijk producten te kiezen met een lage Glycemische index omdat deze producten langzamer verteren en ons bloedsuikerspiegel langer op peil houdt en minder snel een hongergevoel zal geven.
De Glycemische index wordt uitgedrukt in getallen en een GI onder de 50 is laag en meer dan 70 is hoog.
Producten met een lage Glycemische index zijn o.a.
- Pasta
- Peulvruchten
- Roggebrood
- Appels
- Sinaasappels
- Noten
- Olijven
- Paddenstoelen
- Fruit
Producten met een hoge glycemische index zijn o.a
- Suiker
- Honing
- Chocola
- Mais
- Gekookte wortelen
- Witbrood
- Geraffineerde meelsoorten
- Koolraap
